Sinh lý học thận

     

Quá trình thanh lọc ở mong thận

Cầu thận được cấu trúc bởi một mạng lưới mao mạch xếp song song cùng được bao quanh bởi bao Bowman. Dịch được lọc từ huyết tương vào vào bao Bowman hotline là dịch lọc cầu thận. Trong quá trình lọc, dịch phải trải qua màng lọc ước thận.

Bạn đang xem: Sinh lý học thận

Màng lọc cầu thận

*

Hình. Cấu tạo màng lọc cầu thận.

Màng lọc mong thận tất cả 3 lớp (hình 3) theo sản phẩm tự đi từ lòng mao mạch vào bao Bowman:

Lớp tế bào nội mô của mao mạch cầu thận có hàng chục ngàn lỗ nhỏ tuổi gọi là những “cửa sổ”

Các lỗ nhỏ tuổi có kích cỡ 160 A0.

Màng đáy:

Là một mạng lưới những sợi collagen cùng proteoglycan đan chéo nhau sản xuất thành, giữa các sợi có các khe nhỏ dại với kích thước khoảng 110 A0.

Tế bào biểu tế bào thành bao Bowman:

Là những tế bào biểu mô khôn xiết to, kiểu dáng không đông đảo đặn, có rất nhiều tua bào tương dài và bự nằm tuy vậy song với màng đáy. Từ các tua bào tương này phát sinh nhiều tua nhỏ tuổi thẳng góc cùng tận cùng trên màng lòng với những khoảng cách đều nhau. Hầu hết tua nhỏ này tạo thành những khe nứt với kích thước khoảng 70 A0.

Như vậy, dịch lọc từ phía mạch máu lấn sân vào bao Bowman phải trải qua 3 lớp của màng lọc cầu thận với các lỗ lọc gồm kích thước bé dại dần. Khoác dùì có không ít lớp mà lại màng lọc cầu thận khôn xiết xốp và bao gồm tính thấm lớn hơn mao mạch những nơi khác hàng nghìn lần. Tuy tính thấm rất cao như vậy tuy nhiên màng cũng đều có tính chọn lọc cao so với các phân tử cơ mà nó đến qua. Tính chọn lọc của màng phụ thuộc vào 2 yếu tố:

Kích thước cùng trọng lượng của những phân tử qua màng:

Các chất có trọng lượng và size phân tử nhỏ dại như nước, Na+, Glucose, inulin... Thì đi qua dễ dàng. Ngược lại, các chất có kích thước và trọng lượng phân tử lớn hơn hẳn như là myoglobin, albumin, huyết cầu... Rất khó đi qua.

Lực tích điện của những phân tử qua màng:

Các lỗ của màng lòng được lát bằng tinh vi proteoglycan tích điện âm vô cùng mạnh, các phức hợp proteoglycan này đã đẩy các phân tử cùng dấu. Vì chưng đó, những phân tử tích năng lượng điện âm khó đi qua màng hơn các phân tử tích điện dương cho dù chúng bao gồm cùng kích thước. Những albumin của ngày tiết tương cũng tích năng lượng điện âm và thiết yếu lực tích điện của thành lỗ lọc đã rào cản không cho các phân tử albumin đi qua màng.

Trong một trong những bệnh lý sinh hoạt thận (viêm cầu thận cấp, hội chứng thận hư, đái tháo dỡ đường...), tài năng tích điện âm của màng đáy sút xuống, một lượng phệ albumin rất có thể đi qua màng lọc, ống thận ko tái hấp phụ hết được và xuất hiện thêm trong nước tiểu. Vị vậy, albumin niệu là một trong những xét nghiệm dùng để làm chẩn đoán một số bệnh thận.

Thành phần của dịch lọc cầu thận

Dịch lọc cầu thận bao gồm thành phần gần giống huyết tương, không tồn tại huyết cầu, lượng protein trong dịch lọc siêu thấp, chỉ bằng khoảng tầm 1/200 của ngày tiết tương. Vì tất cả rất ít protein (mang điện tích âm) phải theo thăng bằng Donnan, những ion âm trong dịch lọc sẽ cao hơn so với nồng độ của chúng trong ngày tiết tương chừng 5%, còn nồng độ những ion dương thì lại thấp hơn so với nồng độ của chúng trong máu tương chừng 5%.

Cơ chế thanh lọc qua màng lọc mong thận

Quá trình thanh lọc ở cầu thận cũng có thể có cơ chế như sự điều đình chất ở những mao mạch tất cả áp suất thủy tĩnh cao không giống trong cơ thể. Đó là chính sách thụ động, dựa vào vào sự chênh lệch giữa những áp suất bên phía trong mao mạch cầu thận cùng bao Bowman. Các áp suất đó có có:

Áp suất thủy tĩnh của mao mạch thận (PH):

Áp suất này có tính năng đẩy nước và các chất kết hợp từ mao mạch mong thận vào bao Bowman. Bình thường, áp suất trong mao mạch thận khoảng 60 milimet Hg.

Áp suất keo dán giấy trong mao mạch cầu thận (PK):

Áp suất keo vì protein vào mao mạch tạo nên nên. Áp suất này còn có giá trị khoảng chừng 32 milimet Hg.

Áp suất thủy tĩnh trong bao Bowman (PB):

Áp suất này rào cản sự lọc. Thông thường có giá chỉ trị khoảng chừng 18 mm Hg.

Áp suất lọc bổ ích (PL):

Là áp suất thực sự có tác dụng đẩy dịch qua màng lọc cầu thận, áp suất lọc hữu hiệu được tính bằng:

PL =PH -(PK+PB) =60 -(32 + 18) =10 mm Hg.

Quá trình thanh lọc chỉ xẩy ra khi PL > 0 giỏi PH > phường K + PB.

Tốc độ lọc ước thận

Tốc độ lọc cầu thận là lượng ngày tiết tương được lọc trong một phút ở toàn thể cầu thận của cả 2 thận.

Ở bạn bình thường, vào một phút có tầm khoảng 1.200 ml ngày tiết chảy qua hai thận (chứa 650 ml ngày tiết tương), tuy nhiên chỉ tất cả 125 ml tiết tương được thanh lọc qua màng lọc ước thận vào bao Bowman và gọi là vận tốc lọc mong thận.

Trong một ngày đêm, toàn thể cầu thận lọc được khoảng chừng 180 lít dịch. Mặc dù nhiên, bao gồm tới 99% số dịch này được tái hấp phụ ở ống thận, chỉ bao gồm một lượng nhỏ dại (1 - 1,5 lít) chế tác thành nước tiểu thải ra ngoài.

Các yếu ớt tố ảnh hưởng đến tốc độ lọc mong thận

Có 3 yếu tố tác động đến vận tốc lọc ước thận: lưu lại lượng máu nghỉ ngơi thận, áp suất lọc hữu hiệu PL , hệ số lọc (Kf).

Ảnh tận hưởng của lưu lại lượng máu sinh sống thận:

Khi giữ lượng máu sinh sống thận tăng lên sẽ làm tăng tốc độ lọc ước thận. Ngược lại, khi lưu giữ lượng ngày tiết giảm, vận tốc lọc cũng bớt xuống.

Ảnh hưởng trọn của hệ số lọc Kf:

Hệ số lọc Kf là tỷ lệ giữa lưu lại lượng và áp suất lọc:

Kf = (lưu lượng)/ (áp suất lọc) =(125ml/phút)/ (10mmHg) = 12,5 ml/phút/mmHg.

Hệ số lọc Kf thể hiện khả năng lọc của mao mạch ước thận. Hệ số này nhờ vào vào tính thấm và mặc tích của mao mạch cầu thận.

Do mao mạch mong thận gồm tính thấm cao (gấp vài ba trăm lần vị trí khác) và tất cả diện tích rất to lớn nên bình thường, thông số Kf có giá trị rất to lớn gấp 400 lần so với những mao mạch khác trong cơ thể.

Khi diện tích hoặc tính thấm mao mạch mong thận cố gắng đổi, hệ số lọc Kf cũng thay đổi theo và ảnh hưởng đến vận tốc lọc ước thận.

Diện tích mao mạch ước thận giảm khi thận bị tổn thương làm một số lượng mập cầu thận mất chức năng.

Tính ngấm mao mạch mong thận thay đổi trong các trường hợp bệnh án như đái dỡ đường, tăng áp mãn tính... Khi đó, màng lọc cầu thận dày lên làm bớt tính thấm, giảm hệ số lọc Kf và giảm vận tốc lọc ước thận.

Ảnh hưởng của áp suất lọc hữu ích PL:

Tốc độ lọc ước thận phụ thuộc vào chủ yếu vào áp suất thanh lọc hữu hiệu. Vì vậy, các yếu tố tác động đến áp suất lọc hữu dụng cũng ảnh hưởng đến tốc độ lọc ước thận, rất nhiều yếu tố này gồm những: Áp suất thủy tĩnh trong mao mạch ước thận (PH), áp suất keo dán giấy của huyết tương (PK), áp suất thủy tĩnh vào bao Bowman (PB).

Áp suất thủy tĩnh của bao Bowman:

Áp suất này còn có trị số thấp cùng dịch thanh lọc vào bao Bowman được gửi ngay sang ống thận cần ít tác động đến tốc độ lọc ước thận. Mặc dù nhiên, trong một trong những trường hợp bệnh tật làm tắc nghẽn ống thận (sỏi, u...), áp suất thủy tĩnh trong bao Bowman sẽ tăng lên làm giảm vận tốc lọc.

Áp suất keo dán của tiết tương:

Áp suất này tuy khá cao nhưng ít dao động nên cũng không ảnh hưởng nhiều đến vận tốc lọc mong thận.

Áp suất thủy tĩnh của mao mạch ước thận:

Đây là áp suất ảnh hưởng rất lớn đến vận tốc lọc cầu thận. Khi áp suất thủy tĩnh mao mạch cầu thận tăng, tốc độ lọc tăng lên. Ngược lại, khi áp suất này giảm, tốc độ lọc ước thận cũng giảm xuống.

Có các yếu tố tác động đến áp suất thủy tĩnh mao mạch ước thận:

Sự biến đổi của huyết áp hệ thống.

Sự co và giãn của tiểu cồn mạch đến và tiểu động mạch đi

Sự biến đổi của huyết áp hệ thống:

Khi áp suất máu hệ thống biến hóa trong khoảng 75 - 160 mm Hg, thận có khả năng tự điều hòa phải áp suất thủy tĩnh mao mạch cầu thận vẫn giữ lại được ổn định. Tuy nhiên, khi trị số tiết áp đổi khác ngoài mức trên, kĩ năng điều hòa của thận không đáp ứng được làm biến hóa tốc độ lọc mong thận. Nếu như huyết áp tăng thừa cao, vận tốc lọc ước thận sẽ tăng lên. Ngược lại, lúc huyết áp bớt , tốc độ lọc cầu thận sút xuống. Nếu huyết áp giảm quá thấp, hoàn toàn có thể gây đề xuất thiểu niệu, vô niệu.

Sự co và giãn của tiểu cồn mạch đến:

Khi lưu lượng máu lấn sân vào cầu thận tăng rộng bình thường, tiểu rượu cồn mạch mang đến sẽ co hẹp để giữ cho áp suất mao mạch ước thận không tăng lên. Vẻ ngoài co lại của tiểu rượu cồn mạch đến là vì lưu lượng máu cho thận nhiều, cơ trơn tuột tiểu cồn mạch mang lại bị căng giãn ra làm cho nó teo lại.

Ngược lại, khi lưu lại lượng máu mang lại thận giảm, tiểu đụng mạch đến sẽ giãn ra nhằm giữ cho áp suất mao mạch cầu thận không trở nên giảm xuống. Phương pháp giãn ra của tiểu hễ mạch đến do nhiều yếu hèn tố gây nên:

Do lưu giữ lượng máu mang đến thận ít, tế bào cơ trót lọt tiểu rượu cồn mạch mang đến sẽ giãn ra.

Do qui định feedback ống thận - mong thận: khi vận tốc lọc mong thận giảm, dịch lọc chảy chậm rãi trong ống thận, sự hấp thu tăng thêm làm giảm Na+và Cl-trong dịch lọc. Hai ion này giảm sẽ tác động ảnh hưởng lên những tế bào macula densa của ống lượn xa tạo nên công dụng điều hòa ngược làm giãn tiểu cồn mạch mang đến và tăng huyết renin để tăng lưu lại lượng ngày tiết thận và vận tốc lọc cầu thận.

Sự co hẹp của tiểu hễ mạch đi:

Khi lưu giữ lượng máu đi vào cầu thận bớt hơn thông thường hoặc chế độ ăn tất cả Na+thấp, thể tích dịch lọc cầu thận và Na+trong dịch lọc sút xuống, những tế bào macula densa của ống lượn xa có khả năng sẽ bị tác động gây ra cơ chế feedback ống thận - mong thận làm giãn tiểu động mạch mang đến đồng thời kích thích bộ máy cạnh ước thận tăng bài tiết renin cùng tăng chế tạo angiotensin II. Angiotensin II gồm 2 tác dụng:

Làm tăng máu áp nhằm tăng giữ lượng tiết thận.

Co tiểu hễ mạch đi để tăng áp suất vào mao mạch cầu thận.

Hai công dụng này sẽ làm tăng tốc độ lọc ước thận.

Quá trình tái hấp phụ và bài tiết ở ống thận

Sau lúc lọc vào bao Bowman, dịch lọc cầu thận được chuyển thường xuyên vào hệ thống ống thận của nephron tất cả ống lượn gần, quai Henle, ống lượn xa cùng ống góp.

Khi dịch thanh lọc đi qua khối hệ thống ống thận, tại những tế bào biểu mô của ống thận vẫn xảy ra quy trình tái hấp thụ và bài tiết một vài chất để trở nên dịch lọc cầu thận thành nước tiểu. Trong đó, quy trình tái hấp thu tất cả tính lựa chọn lọc rất lớn và được tiến hành theo 2 cơ chế tích cực và thụ động.

Quá trình tái hấp thụ và bài trừ xảy ra khác nhau ở từng đoạn của ống thận.

Tái hấp thụ và bài tiết ở ống lượn gần

Cấu tạo thành tế bào ống lượn gần bao gồm những đặc điểm sau:

Chứa những ty lạp thể.

Trên màng tế bào có khá nhiều protein mang.

Màng tế bào phía lòng ống tất cả bờ bàn chải có tác dụng tăng diện tích s tiếp xúc cùng với dịch trong ống thận lên khoảng chừng 20 lần.

Vì vậy, tài năng tái hấp phụ của tế bào ống lượn gần hết sức mạnh.

Tái hấp thụ Na+:

Na+được hấp thu khoảng chừng 65% ngơi nghỉ ống lượn gần theo phép tắc như sau:

Ở bờ mặt và bờ lòng của tế bào, Na+được đi lại theo cơ chế tích cực và lành mạnh nguyên phạt vào dịch kẽ nhờ vào Na+-K+-ATPase, vấn đề này dẫn đến 2 hiện tại tượng:

Nồng độ Na+trong tế bào giảm đi so cùng với dịch trong trái tim ống thận.

Do độ đậm đặc Na+trong tế bào giảm xuống nên điện cụ trong tế bào cũng giảm sút thấp hơn điện gắng dịch trong tâm ống.

Như vậy, giữa tế bào biểu mô và dịch ống thận xuất hiện một cầu thang điện hóa. Dựa vào đó, nghỉ ngơi phía bờ bàn chải, Na+được chuyển động từ lòng ống thận vào vào tế bào xuôi chiều lan can điện hóa theo qui định khuếch tán dễ dàng với sự cung ứng của protein sở hữu nằm trên bờ bàn chải.

Xem thêm: Thuốc Cường Dương Men Pro Usa Thuốc Trị Yếu Sinh Lý Nam (30 Viên)

Tái hấp thu Glucose:

Glucose được tái hấp thụ hoàn tại đoạn đầu của ống lượn sát theo phép tắc vận chuyển lành mạnh và tích cực thứ cấp cho cùng protein với với Na+như sau:

Khi Na+được vận động theo phương pháp khuếch tán thuận tiện xuôi chiều bậc thang điện hóa trường đoản cú lòng ống thận vào trong tế bào, protein mang gắn cùng với Na+nhưng mặt khác nó cũng đính với glucose và chuyển vận đồng thời cả 2 chất trải qua bờ bàn chải vào bên trong tế bào. Tích điện vận đưa glucose sinh ra từ nguyên tắc vận chuyển xuôi theo chiều bậc thang nồng độ của Na+. Nhờ vào đó, glucose được chuyển động ngược cầu thang nồng độ vào vào tế bào. Ở đó, glucose sẽ đi vào dịch kẽ theo 2 cách: khuếch tán 1-1 thuần hoặc khuếch tán dễ dàng dàng.

Khi mật độ glucose thấp hơn 180 mg/100 ml huyết tương (180 mg%), ống lượn gần đang tái hấp thụ hết glucose vào dịch lọc. Vày vậy, glucose không xuất hiện thêm trong nước tiểu. Nhưng lại khi nồng độ glucose tăng cao hơn 180 mg%, ống lượn gần không thể hấp thu không còn glucose và glucose bắt đầu xuất hiện tại trong nước tiểu. Vì chưng vậy, mật độ glucose 180 mg% được điện thoại tư vấn là ngưỡng đường của thận.

Tuy nhiên, lúc nồng độ glucose trong huyết tương tăng cao hơn ngưỡng đường của thận, ống lượn gần vẫn có tác dụng tái hấp phụ thêm một lượng glucose nữa nhưng năng lực này cũng chỉ giới hạn tại một mức làm sao đó. Trường hợp trên cường độ đó, tế bào biểu tế bào ống lượn gần không có công dụng tái hấp thụ thêm nữa. Lượng glucose được tái hấp thu ở giới hạn này được gọi là mức vận chuyển glucose buổi tối đa (Transport Maximum of Glucose: TmG).

Bình thường xuyên TmG = 320 mg/phút.

Tái hấp phụ protein và acid amin:

Acid amin được tái hấp thụ theo chế độ vận chuyển tích cực và lành mạnh thứ cấp cho cùng cùng với Na+ tựa như như tái hấp phụ glucose.

Riêng protein được hấp phụ theo cơ chế ẩm bào như sau: protein vào dịch thanh lọc tiếp xúc cùng với tế bào biểu mô tại bờ bàn chải, màng tế bào lõm vào và đưa phân tử protein vào bên trong tế bào. Trên đó, protein được phân giải thành những acid amin rồi bước vào dịch kẽ qua màng lòng theo chính sách khuếch tán dễ dàng. Quy trình vận đưa này cũng cần tích điện nên đây cũng là một hiệ tượng vận đưa tích cực.

Tái hấp thụ nước:

Ống lượn gần có tính thấm so với nước khôn cùng cao. Khi Na+và glucose được tế bào ống lượn sát tái hấp thu, nước cũng khá được tái hấp thu tiêu cực theo nguyên lý thẩm thấu. Khoảng tầm 65% nước được tái hấp thụ ở đây, tương tự 117 lít/24 giờ.

Còn lại khoảng tầm 63 lít thường xuyên đi vào quai Henle, vì nước được hấp thu khớp ứng với Na+nên dịch lấn sân vào quai Henle là dịch đẳng trương.

Tái hấp thu Cl-và ure:

Khi nước được tái hấp thu tiêu cực theo Na+và glucose, độ đậm đặc Cl-và ure vào dịch lòng ống tăng lên. Bởi vì thế, 2 hóa học này sẽ tiến hành tái hấp thu tiêu cực theo chế độ khuếch tán đối kháng thuần. Mặc dù nhiên, vì chưng tế bào biểu mô ống lượn ngay sát kém ngấm với ure nên chỉ khoảng 50% ure trong dịch thanh lọc được tái hấp thu. Còn Cl-, ko kể chênh lệch nồng độ còn có sự chênh lệch năng lượng điện thế vị Na+tái hấp thu làm cho dịch lòng ống tích năng lượng điện (-) phải được tái hấp thu thụ động khá mạnh. Ngoại trừ ra, ở vị trí sau của ống lượn gần, Cl-còn được tái hấp thu theo cơ chế lành mạnh và tích cực thứ cung cấp cùng với Na+.

Khoảng 65% Cl-được tái hấp phụ ở ống lượn gần.

Tái hấp phụ HCO3-và bài trừ H+:

Khi protein mang tải Na+từ lòng ống vào tế bào xuôi theo chiều cầu thang điện hóa, nó cũng chuyên chở ngược chiều H+từ trong tế bào ra đi lòng ống (vận đưa ngược chiều).

Khi H+đi ra lòng ống, nó đã kết hợp với HCO3-tạo ra H2CO3và góp hấp thu HCO3-theo phép tắc như sau:

*

Hình: nguyên tắc hấp thu HCO3-.

Như vậy, cứ 1 H+bài ngày tiết thì ống lượn gần tái hấp thu 1 HCO3-. Quy trình này xẩy ra mạnh khi khung người bị lây nhiễm acid cùng góp phần đặc biệt quan trọng vào qui định điều hòa thăng bằng acid - base của cơ thể.

Tái hấp thu K+:

Khoảng 65% K+trong dịch thanh lọc được tái hấp thu lành mạnh và tích cực tại ống lượn gần.

Tái hấp phụ ở quai Henle

Dịch đổ vào quai Henle là dịch đẳng trương. Ở đó, một phần nước cùng Na+tiếp tục được tái hấp thu. Tuy nhiên, phương pháp tái hấp thu khác nhau giữa nhánh xuống với nhánh lên.

Ở nhánh xuống:

Tế bào biểu tế bào của đoạn này còn có tính ngấm cao so với nước, thấm vừa với Na+và Cl-. Vì chưng đó, nước được tái hấp thu dũng mạnh theo hiệ tượng khuếch tán tiêu cực nhờ áp suất thẩm thấu dịch kẽ xung quanh tăng đột biến (do quá trình tái hấp thu Na+khá dạn dĩ ở nhánh lên sinh sản ra), đồng thời Na+và Cl-khuếch tán từ bên phía ngoài dịch kẽ ưu trương vào lòng ống tạo nên nồng độ Na+tăng lên cùng dịch trong thâm tâm ống trở đề xuất ưu trương dần, đạt đỉnh tối đa ở chóp quai (1.200 mOsm/L).

Ở nhánh lên:

Nhánh lên quai Henle có 2 phần: nhánh lên mỏng dính và nhánh lên dày. Quá trình tái hấp thu ở 2 phần này không giống nhau.

Ở nhánh lên mỏng, tế bào tất cả tính ngấm cao đối với Na+và Cl-nhưng ko thấm nước. Do vậy, vì dịch trong trái tim ống khôn xiết ưu trương phải Na+và Cl-khuếch tán ra dịch kẽ làm cho mức độ ưu trương vào ống bớt dần trong lúc dịch kẽ lại trở buộc phải rất ưu trương.

Ở nhánh lên dày, tế bào vẫn không thấm nước nhưng có chức năng tái hấp thu khỏe khoắn Na+và Cl-theo cơ chế lành mạnh và tích cực thứ phát. Bởi vì vậy, dịch trong trái tim ống giảm ưu trương dần cùng khi đổ vào ống lượn xa thì vươn lên là dịch nhược trương (100 mOsm/L). Trong những lúc đó, dịch kẽ bao quanh lại trở đề nghị ưu trương. Điều này rất thuận tiện cho quá trình tái hấp phụ nước để cô sệt nước tiểu làm việc ống góp.

Như vậy, sự tái hấp phụ nước ở quai Henle chỉ diễn ra ở nhánh xuống theo phép tắc thẩm thấu cùng với lượng khoảng chừng 27 lít/24 giờ. Còn sót lại 36 lít đổ vào ống lượn xa là dịch nhược trương.

Riêng Na+và Cl-được tái hấp thụ ở nhánh lên theo 2 cơ chế: khuếch tán solo thuần sinh sống nhánh lên mỏng manh và lành mạnh và tích cực thứ cấp ở nhánh lên dày. Lượng Na+và Cl-được tái hấp thu ở chỗ này khoảng 25%.

Do quy trình tái hấp phụ nước sống nhánh xuống cùng tái hấp thu Na+ở nhánh lên đề xuất áp suất thẩm thấu ở dịch kẽ thận tăng nhiều từ vùng vỏ vào vùng tủy, càng đi sâu vào vùng tủy thận, áp suất thấm vào càng tăng đột biến (gấp 4 lần vùng vỏ: 1.200 mOsm/L).

Cơ chế tái hấp thụ nước và Na+ở quai Henle tạo nên áp suất thẩm thấu ở nhánh lên quai Henle với trong dịch kẽ tăng đột biến dần trường đoản cú vùng vỏ vào vùng tủy trong những khi dòng tung trong nhánh lên đi trường đoản cú vùng tủy ra vùng vỏ điện thoại tư vấn là qui định tăng mật độ ngược dòng. Chính sách này tạo điều kiện rất dễ ợt cho quá trình tái hấp thụ nước sống ống góp.

Tuy nhiên, cơ chế tăng độ đậm đặc ngược loại chỉ xảy ra so với các nephron vùng gần tủy mà thôi.

Đối với các nephron vùng vỏ, do bao phủ quai Henle tất cả mạng mao mạch rất phong phú nên khi Na+và Cl- tự lòng ống tái hấp thụ vào dịch kẽ thì được những mao mạch hấp thu và đưa đi ngay. Do vậy, dịch kẽ thận xung quanh những nephron này không tồn tại hiện tượng ưu trương.

Còn các nephron vùng sát tủy sở dĩ duy trì được sự ưu trương vào dịch kẽ tủy thận là vì đặc điểm cấu trúc cũng như chuyển động tái hấp thu của mạch thẳng Vasa recta:

Mạch trực tiếp Vasa recta gồm 2 nhánh, nhánh xuống cùng nhánh lên giống như quai Henle cùng chạy cạnh bên quai Henle. Quy trình tái hấp thụ ở mạch thẳng Vasa recta xảy ra gần giống như quai Henle. Ở nhánh xuống, nước khuếch tán từ huyết ra dịch kẽ, Na+và Cl-khuếch tán từ dịch kẽ vào máu làm cho máu vào mạch thẳng ưu trương dần và đạt đỉnh tối đa ở chóp quai (1.200 mOsm/L). Ở nhánh lên, quy trình xảy ra ngược lại, nước tự dịch kẽ lại khuếch tán vào máu, trong khi Na+và Cl-khuếch tán từ huyết vào dịch kẽ. Ngày tiết chảy trong mạch thẳng rất chậm nên mang theo rất ít Na+và Cl-, bảo vệ cho dịch kẽ tủy thận luôn luôn ưu trương.

Tái hấp phụ và bài trừ ở ống lượn xa

Cấu chế tạo của tế bào biểu tế bào ống lượn xa không tồn tại bờ bàn chải nên diện tích s tiếp xúc cùng với dịch thanh lọc trong ống ko lớn. Mặc dù nhiên, tế bào ông lượn xa cũng có thể có những đặc điểm cấu tạo:

Bào tương có rất nhiều ty lạp thể.

Màng tế bào có rất nhiều protein mang, nhiều Na+-K+-ATPase cùng H+-ATPase.

Vì vậy, tế bào ống lượn xa cũng có thể có quá trình vận chuyển lành mạnh và tích cực mạnh.

Tái hấp thụ Na+:

Dịch vào ống lượn xa còn khoảng chừng 10% Na+. Tại đây, Na+tiếp tục được tái hấp thu theo lý lẽ như sinh sống ống lượn gần:

Vận chuyển tích cực ở bờ mặt và bờ đáy nhờ Na+-K+-ATPase.

Khuếch tán tiện lợi ở bờ lòng ống.

Tuy nhiên, tái hấp thụ Na+ở phần sau của ống lượn xa còn có sự cung cấp tích rất của một hormon vỏ thượng thận là aldosteron. Aldosteron có tác dụng tăng tổng phù hợp protein mang của Na+ở bên trên màng tế bào ống lượn xa.

Tái hấp thu nước:

Dịch đổ vào ống lượn xa là dịch nhược trương. Tuy nhiên, ơ íphần đầu của ống lượn xa có điểm sáng tương từ nhánh lên quai Henle là không thấm nước. Vì chưng vậy, dịch trong đoạn này của ống lượn xa càng trở cần nhược trương. Ngược lại, phần sau của ống lượn xa lại có tác dụng thấm nước. Vày vậy, kĩ năng tái hấp thụ nước của đoạn này khá mạnh mẽ vì các lý do sau:

Dịch trong ống vô cùng nhược trương.

Quá trình tái hấp thu Na+mạnh nhờ vào sự cung cấp của Aldosteron.

Có sự hỗ trợ tích rất của ADH (Anti Diuretic Hormon), một homon của vùng dưới đồi. ADH có tính năng làm tăng tính thấm của màng tế bào biểu mô ống lượn xa đối với nước. Vày vậy, lúc thiếu ADH, sự hấp thu nước sinh hoạt ống lượn xa bớt và bệnh dịch nhân sẽ bị bệnh đái tháo dỡ nhạt.

Nước được tái hấp thụ ở ống lượn xa khoảng chừng 18 lít/24 giờ. Còn lại khoảng 18 lít liên tiếp đi vào ống góp. Bởi sự tái hấp thụ nước sinh sống ống lượn xa nhiều hơn tái hấp thu Na+nên dịch đổ vào ống góp là dịch đẳng trương.

Tái hấp thụ Cl-:

Cl-được tái hấp thu đa số theo nguyên lý vận chuyển tích cực thứ cung cấp cùng với Na+.

Bài ngày tiết K+:

Tế bào biểu mô ống lượn xa bài trừ K+thừa để ổn định K+máu theo vẻ ngoài như sau:

Trong quá trình tái hấp thụ Na+, làm việc bờ mặt và bờ lòng tế bào, bơm Na+-K+-ATPase thường xuyên vận đưa Na+từ trong tế bào vào dịch kẽ tuy nhiên đồng thời nó cũng chuyển vận K+từ dịch kẽ vào tế bào làm K+trong tế bào tạo thêm cao hơn trong tâm ống. Do vậy, K+thấm qua màng tế bào đi vào lòng ống.

Bài huyết H+:

H+được bài tiết theo cơ chế vận chuyển lành mạnh và tích cực nguyên vạc để cân bằng pH máu. Yếu hèn tố phụ trách cho sự bài tiết này chính là H+-ATPase nằm trong màng tế bào phía lòng ống. Dựa vào đó, H+được bài tiết theo vẻ ngoài vận chuyển lành mạnh và tích cực ngược bậc thang nồng độ để đảm bảo an toàn cho pH máu luôn hằng định trong vòng 7,38 - 7,4 mặc dù rằng pH nước tiểu có thể rất acid.

Quá trình bài trừ H+ở ống lượn xa tạo thêm khi khung người bị lây lan acid:

*

Hình: quy trình bài tiết H+.

Bài tiết NH3:

NH3được bài trừ theo phép tắc khuếch tán thụ động.

Tế bào ống lượn xa chứa được nhiều enzym glutaminase nên có công dụng sản xuất NH3từ glutamin:

Glutamin + H2O-----(Glutaminase)----- Acid glutamic + NH3

Ngoài ra, NH3cũng hoàn toàn có thể được tạo nên thành từ quy trình khử amin của một số acid amin khác.

Do kết hợp trong lipid rất tiện lợi nên NH3tạo thành đã khuếch tán tiêu cực qua màng tế bào biểu mô để bước vào lòng ống. Tại kia sẽ xẩy ra phản ứng:

NH3+ H+ === NH4+

NH4++Cl-===NH4Cl

NH4 Cl được sa thải ra xung quanh theo nước tiểu.

Tái hấp phụ ở ống góp

Quá trình tái hấp phụ và bài bác tiết những chất làm việc ống góp tựa như ống lượn xa. Vào đó, tái hấp phụ nước là một tác dụng rất quan lại trọng.

Ống góp chạy tự vùng vỏ vào vùng tủy. Dịch bước vào ống góp là dịch đẳng trương nhưng quá trình tái hấp thu nước làm việc đây cũng tương đối mạnh bởi vì 2 yếu tố sau:

Ống góp chạy vào một vùng tủy hết sức ưu trương.

Có sự cung cấp đắc lực của ADH.

Khi ống góp chạy từ bỏ vùng vỏ vào vùng tủy, do áp lực nặng nề thẩm thấu vào dịch kẽ tăng mạnh dần (cơ chế tăng nồng độ ngược dòng), nước được tái hấp thu theo chính sách thẩm thấu. Sự tái hấp thu nước sinh sống đây còn tồn tại sự cung cấp tích cực của ADH. Do vậy, số lượng nước được tái hấp thu khá lớn, khoảng chừng 16,5 lít, thủy dịch được cô đặc còn khoảng chừng 1,5 lít đổ vào bể thận rồi theo niệu cai quản xuống cất ở bàng quang.